TBMM’ye sunulan yasa teklifiyle 2023 yılında bir defaya mahsus olmak üzere getirilen ek Motorlu Taşıtlar Vergisi’nde (MTV) ödemelerin ağustos ve kasım olmak üzere iki taksit halinde ödenmesi kararlaştırılmıştı. Daha sonra ilk taksit için son tarih 6 Eylül 2023’e kadar uzatılmıştı. Ancak, araç sahipleri ek MTV kararının Anayasa Mahkemesi’nden döneceği beklentisiyle ilk taksit için aceleci davranmadı. Vergi uzmanlarına göre, ağustos sonu itibarıyla ek MTV’nin ilk taksidi için hedeflenen 16.3 milyar TL’nin yalnızca 3.4 milyar TL’si tahsil edildi. Bu tutarla tahsilat oranı yüzde 20.8’de kalırken, ilk taksitte uzatılan süre yani 6 Eylül tarihi de dikkat alındığında tahsilat oranının en fazla yüzde 30’lara kadar çıkabileceği belirtildi.
‘BÖYLESİNİ GÖRMEDİK’
Sene başında MTV’de hedeflenen tutarın 38 milyar TL olduğunu hatırlatan vergi uzmanı Mahmut Aydoğmuş, “Bilindiği üzere her yıl araç sahiplerinden MTV’nin yarısı ocak diğer yarısı ise temmuz ayında tahsil ediliyordu. Ek MTV ile birlikte 38 milyar TL’lik hedef 71.2 milyar TL’ye çıkarıldı. Yani 32.6 milyar TL’lik ek tahsilat beklentisi oluştu. Bu tutarın ağustos ve kasım olmak üzere iki eşit taksitte ödeneceği düşünüldüğünde ortaya 16.3 milyar TL gibi bir tutar çıkıyor. Fakat Ağustos 2023 dönemine ilişkin bütçe verilerine baktığımızda sadece 3.4 milyar TL seviyesinde MTV tahsil edildiğini görüyoruz. Bu da yüzde 20.8’lik bir tahsilat oranı yapıyor. Daha önce hiç bu kadar düşük oranda tahsil edilen bir vergi kalemi görmedik” dedi.
YÜZDE 30’DA KALABİLİR
Gecikmenin en temel sebebi konunun AYM’ye taşınması ve buradan dönerek iptal edileceği beklentisinin oluşması olarak gösteren Aydoğmuş, “Ek MTV’nin ilk taksidi için süre 6 Eylül’e kadar uzatılmıştı. Beklentim 6 günlük ek sürede göz önüne alındığında ilk taksit için toplam tahsilat oranının yüzde 30’da kalması yönünde. Öte yandan, kişisel kanaatim AYM’nin ek MTV’yle ilgili kararının bu kez iptal yönünde olmayacağı” ifadelerini kullandı. Bu arada, AYM’nin ek MTV’yle ilgili kararının ise eylül ayının son haftasında açıklaması bekleniyor.
VERGİ AFLARI DA ETKİLİ OLUYOR
Eski Gelir İdaresi Strateji Geliştirme D. Başkanı Nazmi Karyağdı ise ek MTV’deki tahsilat oranının düşük kalmasıyla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: “Geleneksel olarak MTV ödeyicileri vergiye uyum seviyesi en yüksek vergi mükellefi gruplarındandır. Ancak son yıllarda her yıl çıkarılan vergi afları nedeniyle bu grup da vergi ödemelerini aksatır hale gelmiştir. Anayasa Mahkemesi’nin ek MTV’yi iptal etmesi halinde, AYM’de dava açmayan kişilerin ödedikleri vergiyi geri alamayacak olmaları nedeniyle kararın açıklanmasının beklenmesi ek MTV tahsilatında etkili oldu. AYM’deki iptal davası süreci araç sahiplerini “bekle gör” pozisyonuna itti. Yine vergi afları ve vatandaşta oluşan vergi direnci de önemli etkenlerden.”
KAYITLI ARAÇ SAYISI 28 MİLYONA ULAŞTI
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı son verilere göre, ağustos 2023 itibarıyla trafiğe kayıtlı motorlu kara taşıtı sayısı 27 milyon 987 bin 472 adet oldu. Ağustos ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı taşıtların yüzde 53.2’sini otomobil, yüzde17’sini motosiklet, yüzde 15.8’ini kamyonet, yüzde 7.7’sini traktör, yüzde 3.4’ünü kamyon, yüzde 1.8’ini minibüs, yüzde 0.8’ini otobüs ve yüzde 0.3’ünü özel amaçlı taşıtlar oluşturdu.
